Eva Kleine begon haar carrière als arts in de psychiatrie, maakte een uitstapje naar interactieve escaperooms en vond toen haar roeping in de bedrijfsgeneeskunde. ‘Stress is voor mij een onuitputtelijke bron van inspiratie.’

Tijdens haar studie geneeskunde en haar werk als arts in de psychiatrie merkte Eva dat er weinig ruimte was voor vernieuwend en innovatief denken. ‘Ik was voornamelijk bezig met het behandelen van patiënten door middel van medicatie, zonder structurele oplossingen voor hun problemen. Dat voelde onbevredigend. Ik stond op een kruispunt: mijn droom om arts te worden had ik waargemaakt, maar uit de praktijk haalde ik geen voldoening. Hoe nu verder?’

Van theater naar bedrijfsgeneeskunde
Kort daarna bezocht Eva een interactieve theater-escaperoom. ‘Ik merkte dat veel situaties daar overeenkwamen met échte werksituaties: tijdsdruk, samenwerken, noem maar op. Hieruit ontstond het idee om bedrijven te helpen met stresspreventie door middel van interactieve escaperooms.’ Zo kwam Eva in aanraking met organisaties en HR-afdelingen, en ontdekte ze voor het eerst de rol van de bedrijfsarts. ‘Ik ontdekte dat bedrijfsartsen een adviserende rol hebben in preventie en ruimte krijgen voor innovatie. Toen wist ik: dit is het artsenvak waarin ik mijn brede kijk op gezondheid en creativiteit wél kwijt kan.’

Een uitdagend krachtenveld
Eva werkt inmiddels zeven jaar als bedrijfsarts bij ArboNed in Amsterdam. Wat haar het meest inspireert in haar werk? ‘Mijn spreekuren en het krachtenveld tussen werkgever en werknemer. Het is een uitdaging om professionele afstand te bewaren en niet verstrikt te raken in de dynamiek tussen aanklager, slachtoffer en redder. Als bedrijfsarts kun je een conflict niet oplossen, maar we kunnen wel faciliteren, ondersteunen en mensen in beweging krijgen zodat ze zelf verantwoordelijkheid nemen.’

In conflicten hebben stress en emoties vaak de overhand, legt Eva uit. ‘Dan ga je slecht slapen en wordt werken steeds moeilijker. De oorzaak van het probleem is dan niet medisch, maar de emoties moeten wel erkend worden. Mijn doel is om in zo’n situatie rust te creëren en te helpen bij stressreductie. Daarna werk ik aan het herstel van de communicatie tussen beide partijen, zodat zij – eventueel onder begeleiding van een mediator – kunnen samenwerken aan een oplossing.’

Meer ruimte voor emoties op de werkvloer
Eva is daarnaast betrokken bij een groot onderzoek genaamd Destress. ‘De focus ligt op vroegsignalering van stress en het ontwikkelen van een AI-tool als preventiemiddel voor werknemers en werkgevers.’ Dit combineert ze met haar promotieonderzoek, dat zich de komende jaren richt op stress en de effecten daarvan op de werkvloer. ‘Stress blijft een onuitputtelijke bron van inspiratie voor mij. Mijn missie is om meer ruimte te creëren voor emotie op de werkvloer, en om hier de juiste aandacht en tijd aan te besteden.’

Tips voor toekomstige bedrijfsartsen
Heeft ze nog een tip voor geneeskundestudenten of artsen die overwegen om het vak van bedrijfsarts in te gaan? ‘Loop een dagje mee! Ervaar het zelf en ontdek hoe veelzijdig en uitdagend dit vakgebied is. Het kan je wereld echt openen.’

Bedrijfsarts Worden aanwezig met informatiekraam

Op 15 november organiseert het UMCG het jaarlijkse Onderwijssymposium Sociale geneeskunde ‘Samen voor Gezondheid, Samen Opleiden’. Het evenement richt zich op studenten geneeskunde, coassistenten en opleiders, en biedt inspirerende sessies over de toekomst van sociale geneeskunde en het opleiden van nieuwe professionals.

Tijdens de pauzes en het middagprogramma (tussen 11:30 en 13:30 uur) is Bedrijfsarts Worden aanwezig met een informatiestand. Ambassadeur Janneke Valk en haar collega Robin Roeters staan klaar om vragen te beantwoorden over het werk van de bedrijfsarts en de carrièremogelijkheden binnen de sociale geneeskunde. Het symposium biedt daarmee ook een uitgelezen kans voor studenten om zich te oriënteren op een toekomst in de sociale geneeskunde.

Lees meer over het symposium

Bedrijfsarts worden stond niet bovenaan Mahdi Saghari’s lijstje toen hij aan zijn geneeskundestudie begon. Toch besloot hij na een meeloopdag met een bedrijfsarts vol voor het vak te gaan. ‘Je kunt echt veel voor iemand betekenen,’ vertelt hij enthousiast.

Het scheelde niet veel of Mahdi was na de middelbare school lucht- en ruimtevaarttechniek gaan studeren in Delft. ‘Ik twijfelde nog, ondanks mijn aanmelding. Mijn ouders vroegen me of arts niet iets voor mij zou zijn, een beroep dat bij hen in hoog aanzien staat. Toen besloot ik me ook aan te melden voor geneeskunde.’ Op gevoel koos hij uiteindelijk voor geneeskunde. ‘Het leek me een beroep waarmee ik meer voor anderen kon betekenen.’

Eerst de onderzoekswereld in
Halverwege zijn geneeskundestudie besloot Mahdi zich eerst op onderzoek te richten. ‘Ik wilde mijn kennis verbreden voordat ik als arts aan de slag ging.’ Naast zijn studie volgde hij de master neurowetenschappen aan de Erasmus Universiteit en deed vervolgens promotieonderzoek bij het Centre for Human Drug Research in Leiden. ‘Daar kreeg ik de kans om me te verdiepen in de effecten van geneesmiddelen op het menselijk lichaam. Tegelijkertijd rondde ik de opleiding tot klinisch farmacoloog af bij de Nederlandse Vereniging voor Klinische Farmacologie en Biofarmacie.’

Van dermatologie naar bedrijfsarts
Toch werd Mahdi geen fulltime wetenschapper en onderzoeker. Hij ging aan de slag als arts bij de afdeling dermatologie in een ziekenhuis. ‘Het vak had raakvlakken met mijn proefschrift. Het was interessant werk, maar uiteindelijk viel het specialisme me tegen door de tijdsdruk. Voor een consult had ik slechts tien minuten, wat te kort was om me echt in de patiënten te verdiepen. Daarnaast kreeg ik minder begeleiding dan ik wilde als beginnend arts.’

Gezondheid staat centraal
Mahdi besloot zich te oriënteren op een loopbaan buiten het ziekenhuis. Huisarts viel voor hem af, want ook dan verwachtte hij tijd tekort te komen voor patiënten. Bedrijfsarts dan? ‘Eerst zag ik het niet zitten. Ik dacht dat het vooral draaide om zieke mensen zo snel mogelijk weer aan het werk krijgen. Maar na wat meer te hebben gelezen over het vak, werd ik toch nieuwsgierig.’

Mahdi benaderde via bedrijfartsworden.nl verschillende ambassadeurs om vragen te stellen over het vak. Uiteindelijk gaf zijn meeloopdag bij HumanCapitalCare, bij oud-ambassadeur Arend Hamming, de doorslag. ‘Ik sloot aan bij een verzuimspreekuur en bij een werkoverleg met een bedrijf in de Europoort. Toen ontdekte ik dat je als bedrijfsarts in de eerste plaats bezig bent met de gezondheid van de werknemer, en dat werk en gezondheid nauw met elkaar verbonden zijn. Ook merkte ik dat je als bedrijfsarts echt de tijd krijgt om door te vragen en dieper te graven. Je kunt echt veel voor iemand betekenen.’

Voldoening
De rol vraagt om andere vaardigheden dan veel andere medische specialismen, zoals gespreksvoering in plaats van medicatie voorschrijven, legt Mahdi uit. ‘Ik sprak eens iemand die tijdens het spreekuur agressief werd. Door rustig te blijven en door te vragen, ontdekte ik dat zijn problemen op het werk eigenlijk veroorzaakt werden door zijn privésituatie. En soms moet je ook out of the box denken. Zo hebben we laatst onderzocht of iemand die niet meer op de vrachtwagen kan rijden door schouderklachten, misschien wel kranen zou kunnen bedienen in een terminal. Het geeft veel voldoening om samen pratend en onderzoekend tot een oplossing te komen.’

Mahdi werkt nu met veel plezier bij HumanCapitalCare als anios bedrijfsgeneeskunde. Wat hij naast de inhoudelijke uitdagingen, waardeert aan het vak is de balans tussen werk en privé, en de variatie in het werk. ‘De ene dag spreek ik werknemers van een accountantskantoor, de andere dag ben ik bij een staalfabriek. Die afwisseling is enorm leuk.’

Wil je meer weten over het werk van een bedrijfsarts? Neem contact op met een van onze ambassadeurs.

In een ziekenhuis kan het op vrijdagmiddag om vier uur flink stormen, bij een Arbodienst gebeurt dat niet zo snel, vertelt Mustafa Dönmez in zijn column voor Medisch Contact. Toch komen ook bedrijfsartsen, hoe zeldzaam ook, in aanraking met acute situaties.

Het is een nerveuze casemanager die hem vraagt of hij tijd heeft voor een acuut consult. ‘Een werkgever is bang dat zijn werknemer zichzelf iets aan gaat doen. Kan jij de werknemer bellen? Die laatste vraag is natuurlijk niet een echte vraag’, schrijft Mustafa. ‘Ik MOET werknemers bellen. IK ben bedrijfsARTS.’

Donkere wolk

Uit het gesprek blijkt dat het leven voor de werknemer een hele donkere wolk is en dat ze geen huisarts heeft. ‘Sterker nog: “what is a huisarts?” vraagt zij mij.’

Mustafa belt met de dienstdoende psychiater om te vragen of hij de werknemer kan beoordelen. Hij heeft de visie en expertise van de psychiater nodig om de werknemer – over wie hij zich als arts en medemens zorgen maakt – te kunnen helpen.

Mustafa komt er al snel achter dat het voor deze collega even wennen is dat hij door een bedrijfsarts wordt gebeld, dat is niet gangbaar. Het blijkt dat hij het spel goed moet spelen om door de weerstand heen te breken.

Lees de column van Mustafa op medischcontact.nl.

Op 10 september van 19:30 tot 20:30 is er weer een online spreekuur! Bedrijfsartsen Janneke Valk en Robin Roeters zitten voor je klaar om een inkijkje te geven in hun werk en al jouw vragen te beantwoorden. Ben jij erbij?

Gratis aanmelden: aanmeldformulier | Online spreekuur Bedrijfsarts Worden

Janneke startte haar carrière als huisarts, maar vond haar passie daarna in de bedrijfsgeneeskunde. Ze werkt als zelfstandig bedrijfsarts in het noorden van het land. ‘Het gaat niet alleen om medische kennis, je gaat ook in gesprek over drijfveren, angsten, normen en waarden. Het voelt als een eer om zo dicht bij mensen te mogen staan.’

Robin ontdekte na haar co-schappen dat het ziekenhuis niet haar plek was. Tijdens een meeloopdag met Janneke besefte Robin dat dit pad wel eens heel goed bij haar zou kunnen passen. ‘Er is aandacht voor de hele mens en alle levensaspecten die ziekte beïnvloeden.’

Wanneer: dinsdag 10 september
Tijd: 19:30 – 20:30
Waar: Teams (je ontvangt de link na aanmelding)
Aanmelden: aanmeldformulier | Online spreekuur Bedrijfsarts Worden

Robin Roeters besloot in 2011 geneeskunde te gaan studeren, omdat ze als arts een steentje wil bijdragen aan de samenleving. Hoewel bedrijfsgeneeskunde nooit in haar opkwam, veranderde een dag meelopen met bedrijfsarts Janneke Valk haar kijk op het vak. ‘Tijdens de meeloopdag besefte ik al snel dat dit pad wel eens veel beter bij mij zou kunnen passen.’

‘Mijn moeder is bedrijfsarts, maar ik had nooit gedacht dat ik in haar voetsporen zou treden. Het werk van een bedrijfsarts leek me lange tijd niet zo indrukwekkend als dat van een arts in het ziekenhuis.’ Na haar coschappen ging Robin aan de slag als anios chirurgie, maar daar sloeg de twijfel toe. ‘Er was weinig tijd om echt naar patiënten te luisteren. Ik was vooral bezig om zo snel mogelijk tot een oplossing te komen, maar ik wilde meer betekenen. Daarnaast is er veel hiërarchie in het ziekenhuis.’

Op zoek naar alternatieven

Robin besefte dat het ziekenhuis niet de plek is om haar ambities waar te maken. Ze gaat op zoek naar specialisaties buiten het ziekenhuis. ‘Ik zette mijn wensen op een rijtje en begon te googelen. Ik wilde minder hiërarchie, korte lijnen, meer inspraak en vooral meer tijd om mensen echt te horen en te kunnen ondersteunen. Zo stuitte ik toch op het vak van bedrijfsarts. Ook las ik over de mogelijkheid om als bedrijfsarts als zelfstandige aan de slag te gaan. Mijn wensen leken allemaal terug te komen in het werk van een zelfstandig bedrijfsarts.’

Meelopen met een bedrijfsarts

Robin besloot een dagje mee te lopen met bedrijfsarts Janneke Valk. Samen bezochten ze diverse werkplekken, waarbij Robin deelnam aan zowel de spreekuren als de besprekingen met de werkgever. ‘Zo kreeg ik een goed beeld van de begeleidende rol van de bedrijfsarts en het grote belang van werken en deelnemen aan de maatschappij. Het is indrukwekkend om dit van zo dichtbij mee te maken.’ Bovendien merkte Robin dat een bedrijfsarts veel meer tijd heeft voor een uitgebreid gesprek met een werknemer dan een arts in het ziekenhuis voor patiënten. ‘Er is aandacht voor de hele mens en alle aspecten van het leven waar ziekte of beperkingen invloed op kunnen hebben. Als bedrijfsarts wordt er voornamelijk gekeken naar mogelijkheden: wat kan er wel en wat is daarvoor nodig? Dit alles leidt tot mooie gesprekken die kunnen bijdragen aan een goed traject. Dat geeft veel voldoening.’

Eigen bedrijf

Tijdens deze meeloopdag werd het voor Robin duidelijk: ‘Ik besefte al snel dat dit pad wel eens veel beter bij mij zou kunnen passen dan een carrière in het ziekenhuis.’ Ze besloot de sprong te wagen, schreef zich in als zzp’er, begon als anios bedrijfsgeneeskunde en startte al snel met de opleiding tot bedrijfsarts. Samen met Janneke, die haar begeleidde, ging ze aan de slag bij verschillende klanten. ‘Ook in de begeleiding zijn duidelijke verschillen met het ziekenhuis. Janneke had veel tijd om mij te begeleiden: samen een spreekuur doen, supervisie tijdens een kopje koffie en casuistiek bespreken tijdens het carpoolen. In het ziekenhuis was de begeleiding minimaal.’

Positieve impact  

Sinds januari 2024 is Robin klaar met haar opleiding en werkt ze vanuit haar eigen praktijk in Noord-Nederland. Wat Robin het meest waardeert aan haar vak is de variatie in het werk. ‘Variatie en uitdaging zijn belangrijk voor mij, anders ben ik ergens snel klaar mee, maar dat is absoluut niet het geval in de bedrijfsgeneeskunde’. Ze legt uit: ‘het werk van een bedrijfsarts omvat nog veel meer dan alleen verzuimbegeleiding. Je bent medisch adviseur voor zowel werknemer als werkgever, niet alleen over verzuim maar ook over preventief beleid. Je bent specialist in alles wat te maken heeft met gezondheid en de relatie tot werk. Bovendien zijn er ook mogelijkheden om bezig te zijn met keuringen, periodiek medisch onderzoek, risico inventarisatie en evaluatie, supervisie en opleiden, werkplekonderzoek en wetenschappelijk onderzoek.’

Ook de variatie in werkomgeving waardeert Robin. ‘Ik kom op allerlei plekken waar je anders nooit zou komen. De ene dag ben ik bij een klein timmerbedrijf of lokaal zwembad, de volgende dag sta ik in een grote fabriek of bezoek ik een school of zorginstelling. Het is ontzettend interessant om vanuit mijn perspectief als bedrijfsarts deze beroepsgroepen en verschillende werkomgevingen te leren kennen.’

Aanrader voor geneeskundestudenten

Om meer inzicht in het vak van een bedrijfsarts te krijgen, raadt Robin geneeskundestudenten en basisartsen aan om ook een dag mee te lopen met een (zelfstandig) bedrijfsarts. ‘Door een dag mee te lopen zie je pas echt de positieve impact die je als bedrijfsarts kunt maken op de gezondheid van mensen. Zorg ook dat je meeloopt op een dag waarbij de bedrijfsarts op een klantlocatie werkt. Dan zie je meteen hoe divers het vak is en hoe leuk het is om op verschillende werkplekken mee te mogen kijken.’

Wil je meer weten over het werk van een bedrijfsarts? Neem contact op met een van onze ambassadeurs en loop een dagje mee! 

Maak kennis met onze nieuwe ambassadeur Janneke Valk. Janneke begon haar carrière in de jaren 90 als huisarts op het Friese platteland. Hoewel ze tevreden was met haar werk, raakte ze geïnteresseerd in bedrijfsgeneeskunde en besloot ze een nieuwe richting in te slaan. Sindsdien werkt ze als zelfstandig bedrijfsarts in Noord-Nederland.

‘Werk is belangrijk voor mensen. Bijna iedereen die ik in mijn spreekkamer zie, wil er alles aan doen om weer lekker en in balans te kunnen werken. Samen gaan we op zoek naar een passend traject richting herstel en dat is elke keer weer een indrukwekkend proces. Het gaat niet alleen om medische kennis, je gaat ook in gesprek over drijfveren, angsten, normen en waarden. Het voelt als een eer om zo dicht bij mensen te mogen staan.’

Lees hier het hele verhaal van Janneke.

‘Hoe overleef je… als bedrijfsarts’, na even aarzelen stelt een oud-collega Mustafa Dönmez hem deze vraag. Dat schrijft hij in zijn column voor het Medisch Contact.

Vraag maar raak

Mustafa: ‘Mijn adagium bij geïnteresseerde collega’s is: vraag maar raak! Maar ik zie aan haar dat ze iets niet vraagt. “Je mag me alles over het vak vragen. Daarom loop je toch vandaag met mij mee?” Dit lijkt mij net het duwtje te zijn die ze nodig heeft. “Oké”, begint ze een beetje zenuwachtig. “Uhhh… Met alle respect… hoe… overleef je als bedrijfsarts?” Mustafa schrijft dat hij al vele vragen en opmerkingen van meelopende collega’s gehoord heeft: “Waarom heb jij de overstap gemaakt?”, “Kom je aan je trekken als arts?”, “Hoe zijn je (werk)dagen?”, “Heb je echt geen diensten?”. Maar deze vraag kreeg hij niet eerder.

Pionieren

Mustafa besluit de vraag te beantwoorden door hem om te draaien: ‘Ik zie het niet als overleven. Ik zie het als pionieren. Binnen en door de bedrijfsgeneeskunde liggen er kansen. Wil je bijdragen aan onderwijs? Er is een tekort aan praktijkopleiders. Go for it. Heb je grotere ambities? De NVAB ontvangt je met open armen! Door het bedrijfsartsentekort heb je zowaar ook meer een stem over waar en hoe je je werk wilt gaan doen.’

Mustafa voegt toe: ‘Het is een kort antwoord op een groot vraagstuk. Maar voor nu is dat voldoende voor mij om te overleven.’

Lees de hele column van Mustafa op medischcontact.nl.

Van maximale betekenis zijn én blijven voor zo veel mogelijk werkenden. Deze ambitie werd op 30 mei gepresenteerd door De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en bedrijfsgeneeskunde(NVAB) tijdens de Bedrijfsgeneeskundige Dagen (BG-dagen).

Nieuwe koers

De nieuwe koers legt een andere nadruk binnen het vak, waarbij sociale geneeskunde en bedrijfsgeneeskundig organisatieadvies centraal staan. Voorzitter Boyd Thijssens verklaart: ‘Er zijn talrijke manieren om gezond werken te bevorderen en langdurige ziekte te voorkomen. Het is cruciaal dat de bedrijfsarts er is voor alle werkenden, inclusief toekomstige generaties.’

Noodzaak van koerswijziging

Volgens NVAB-voorzitter Boyd Thijssens en vicevoorzitter Madelijn de Kleine is een koerswijziging onvermijdelijk. Thijssens licht toe: ‘Door de groei van de beroepsbevolking en het historisch hoge verzuim besteden bedrijfsartsen steeds meer tijd aan individuele verzuimbegeleiding, waardoor sociale geneeskunde en collectieve preventie naar de achtergrond verdwijnen.’ De Kleine vult aan: ‘Bedrijfsartsen moeten ook een sleutelrol spelen in het bevorderen van gezond en veilig werk en het garanderen van een duurzaam inzetbare beroepsbevolking, wat momenteel onvoldoende gebeurt.’

Focus op sociale geneeskunde en organisatieadvies

De nieuwe koers benadrukt vier kernthema’s: sociale geneeskunde, bedrijfsgeneeskundig organisatieadvies, individuele begeleiding en preventie. De nadruk ligt hierbij op de eerste twee. Thijssens legt uit: ‘Met deze focus op groeps- en populatieniveau zorgen we ervoor dat onze inspanningen zo veel mogelijk werkenden ten goede komen. Uiteraard blijven we ook individuele begeleiding en preventie bieden, maar op een manier die maximale effectiviteit op groepsniveau waarborgt.’

Het volledige persbericht lees je op de website van de NVAB.

Geen werkdag is hetzelfde voor bedrijfsarts Suzanne Driessen. Ze voert onderzoek uit, richt zich op preventie en begeleidt werknemers uit heel Nederland tijdens haar spreekuren. Vanuit haar standplaats bij Healthcare Arbodienst in Venlo reist ze regelmatig door het land of werkt ze online vanuit huis. Suzanne neemt je mee in haar werkweek.

Maandag

Suzanne: ‘Elke maandag is anders voor mij. In de oneven weken begin ik met een overleg met de HR-manager van een grote horecaonderneming, gevolgd door een spreekuur voor hun werknemers. Hier behandel ik uiteenlopende vragen en zorgen. Tijdens de pauze maak ik een korte wandeling voordat ik van 13:00 tot 16:00 mijn volgende spreekuur heb. Daarna geef ik een uur supervisie aan onze praktijkondersteuner bedrijfsarts, aios en aniossen. Mijn werkdag eindigt tussen 17:00 en 18:00.

Op de even maandagen werk ik op het kantoor van mijn werkgever, Healthcare Arbodienst in Venlo. ’s Ochtends heb ik spreekuur voor diverse bedrijven, van productiebedrijven tot supermarkten, maar ook spreek ik ZZP’ers. Niet alle arbodiensten behandelen ZZP’ers, maar Healthcare Arbodienst werkt samen met verzekeringsmaatschappijen zoals Achmea en ASR waarbij er wél contracten zijn met ZZP’ers. Tussen mijn spreekuren door maak ik weer tijd voor een wandeling met een collega en in de middag staan er weer spreekuren gepland. Ook staat er weer supervisie op het programma.’

Dinsdag

‘Dinsdagochtend houd ik spreekuur voor een internationale supermarktketen voor medewerkers uit Friesland, Groningen en Drenthe. Meestal werk ik deze dag vanuit huis, omdat alle afspraken online plaatsvinden.

Eens in de zes weken heb ik een bedrijfsartsenoverleg met mijn directe collega’s van Healthcare Arbodienst. In dit overleg bespreken we casussen binnen onze organisatie. Daarnaast heb ik in de middag een opleidingsgesprek met een van de aiossen.’

Woensdag

‘Woensdag is eveneens afwisselend. In de even weken heb ik spreekuur op het kantoor in Venlo voor een supermarktketen. In de oneven weken werk ik in Eindhoven of ben ik bij een klant in Eersel. Daar spreek ik mensen uit allerlei vakgebieden. Dat kunnen meubelmakers, chauffeurs of schoonmakers zijn.’

Donderdag

‘Op donderdag werk ik op het kantoor van Arbodienst Healthcare en zie ik verschillende werknemers van verschillende klanten. Ook geef ik regelmatig supervisie. Tijdens de lunch wandel ik met collega’s. Met enige regelmaat voer ik medisch onderzoek uit. Bedrijven vragen mij om diverse zaken op de werkvloer te onderzoeken. Aan de hand van een uitgebreide vragenlijst breng ik dat in kaart. Het gaat niet alleen om lichamelijke klachten maar ook om de leefstijl van werknemers en hun werkplezier. Deze week staat een onderzoek bij een metaalbewerkingsbedrijf op de planning, maar dit kan ook bij bijvoorbeeld een zwembad, school of winkel zijn.’

Vrijdag

‘Vrijdag begin ik de ochtend met een spreekuur voor een klant in Venlo. Hier zie ik verschillende werknemers, van kleuterleidsters tot fabrieksmedewerkers. In de middag voer ik medische onderzoeken uit bij trein- en buspersoneel.

Eens per maand neem ik op vrijdagmiddag deel aan een intercollegiaal artsenoverleg buiten mijn eigen arbodienst. Tijdens deze bijeenkomsten bespreken we casussen en wisselen we ervaringen uit over de manier van werken van verschillende arbodiensten. Ook bespreken we de uitdagende kanten van ons vak. Hoe ga je bijvoorbeeld om met iemand die niet wil meewerken of wat doe je als je twijfelt aan een diagnose? Ook biedt de vrijdagmiddag ruimte voor afwisselende zaken. Deze week staat een rijbewijskeuring op de planning. Hiervoor voer ik als bedrijfsarts de medische keuring uit.’

Online spreekuur

Meer weten over de werkweek van bedrijfsarts Suzanne?

Donderdagavond 6 juni zit Suzanne voor je klaar tijdens het online spreekuur. Dit is een digitale interactieve sessie voor artsen en geneeskundestudenten die een carrière in de bedrijfsgeneeskunde overwegen. Suzanne neemt je mee in haar werkweek, maar deelt ook haar ervaringen als bedrijfsarts.

Uiteraard is er ook volop tijd voor al jouw vragen. Het online spreekuur begint om 20:00 en duurt ongeveer een uur. Kom jij ook? Meld je gratis aan via bedrijfsartsworden.nl/onlinespreekuur

Donderdagavond 6 juni zit ambassadeur en bedrijfsarts Suzanne voor je klaar tijdens het online spreekuur. Een digitale interactieve sessie voor artsen en geneeskundestudenten die een carrière in de bedrijfsgeneeskunde overwegen. Suzanne neemt je mee in haar werkweek, maar deelt ook haar ervaringen als bedrijfsarts. Uiteraard is er ook volop tijd voor al jouw vragen.

‘Als bedrijfsarts kom ik op allerlei plekken terecht. Ik neem een kijkje in de keuken bij veel verschillende bedrijven en verdiep me in alle processen om hen zo goed mogelijk te kunnen adviseren. Daarmee help ik werknemers naar hogere niveaus van duurzame inzetbaarheid, op mentaal, fysiek én sociaal niveau. Dat vind ik heel belangrijk. Net als het preventief bezig zijn binnen mijn vakgebied om verzuim te voorkomen.’

Het online spreekuur begint om 20:00 en duurt ongeveer een uur. Kom je ook? Meld je gratis aan voor het online spreekuur via bedrijfsartsworden.nl/onlinespreekuur.

In zijn column voor Medisch Contact beschrijft Mustafa Dönmez, ambassadeur van Bedrijfsarts Worden, de impact die een inspirerende opleider heeft op zijn vorming als arts.

‘Hij was de opleider die mij (letterlijk) bij de arm nam om voor het eerst een kussmaulademhaling bij een patiënt met diabetes type 1 daadwerkelijk te kunnen zien’, Hij was de opleider die mij de trommelstokvingers van een patiënt met, bleek later, longkanker toonde.,’ schrijft Mustafa.

‘Steal from the best’

De impact van de opleider reikte verder dan alleen het overdragen van medische kennis. Vooral zijn menselijke inzichten zijn Mustafa bijgebleven. ‘Hij drukte studenten op het hart dat je nooit moet vergeten dat een patiënt kwetsbaar en afhankelijk van je is’. Hij was degene die aan bed altijd op ooghoogte met zijn patiënten communiceerde. Vaak zakte hij daarvoor letterlijk door zijn knieën. Ik ben nog steeds verbaasd dat hij nooit door zijn rug is gegaan’.

Jaren later past Mustafa zijn lessen nog steeds toe. ‘Onbewust doe ik hem nu nog steeds na. “Steal from the best” is mijn motto’.

Lees de column van Mustafa op medischcontact.nl.

Online spreekuren, meeloopdagen en carrièrebeurzen: Mèdelyn Wennekes is op vele vlakken een ambassadeur voor het vak van de bedrijfsarts. Het mooiste aan haar ambassadeurschap? ‘Het contact met geneeskundestudenten. ‘Wat zoek je in werk? Waar word je blij van en wat kost je juist energie? Alles komt voorbij.’

Nationaal Coassistenten Congres

Eerder dit jaar vond het Nationaal Coassistenten Congres (NCC) plaats. Ambassadeur Mèdelyn en haar collega Fleur van Gestel – beiden werkzaam als aios bedrijfsgeneeskunde– waren erbij. Het congres biedt honderden coassistenten en derdejaars geneeskundestudenten de kans om educatie en beroepsoriëntatie te combineren met netwerken en ontspanning

Veel coassistenten benutten de kans om op de beurs vragen te stellen aan de bedrijfsartsen in opleiding. ‘Alle vragen kwamen voorbij, van salaris tot hoeveel vrije tijd je naast de opleiding hebt.’ Maar het viel Mèdelyn vooral op dat veel studenten nieuwsgierig zijn naar de persoonlijke drijfveer van een bedrijfsarts in opleiding. Over het antwoord op deze vraag hoefde ze niet lang na te denken. ‘Als bedrijfsarts kom ik elke dag mensen tegen die tegenslag ombuigen naar een kans om er beter uit te komen. Dat raakt mij enorm. Dat ik daar vanuit mijn rol aan bij kan dragen, geeft veel voldoening.’

Vooroordelen van tafel

Meer dan twintig studenten en coassistenten deden mee aan de workshop van Mèdelyn en Fleur . In de workshop bespraken zij verschillende fabels en vooroordelen over het werk van een bedrijfsarts. ‘Vooroordelen als ”Werknemers willen niet werken” en “De bedrijfsarts doet alles wat een werkgever zegt” zijn helaas nog volop aanwezig. Gelukkig  hebben we deze vooroordelen kunnen vervangen door echte verhalen uit de praktijk van ons vak.’

Haar advies voor geneeskundestudenten en alle artsen die een andere richting overwegen? ‘Probeer uit te zoeken wat belangrijk voor jou is en laat los wat anderen daar eventueel van vinden. Loop eens een dag mee met een bedrijfsarts en luister naar de verhalen van een bedrijfsarts.’

Als je vijf jaar geleden aan geneeskundestudent Jilke Speulman had gevraagd of hij bedrijfsarts wil worden, had hij absoluut ‘nee’ gezegd. Toch zit hij nu in het derde jaar van zijn opleiding bedrijfsgeneeskunde en heeft hij geen moment spijt van zijn keuze. ‘Zonder te snijden of pillen te geven, kun je ook mensen helpen.’

Imagoprobleem

‘De laatste jaren kiezen weer meer geneeskundestudenten voor bedrijfsgeneeskunde, maar het vak heeft nog steeds een imagoprobleem,’ vindt Jilke Speulman, arts in opleiding tot specialist arbeids- en bedrijfsgeneeskunde bij het Arbo Gezondheidscentrum. Het imagoprobleem ontstaat volgens hem tijdens de opleiding geneeskunde. De artsen die geneeskundestudenten opleiden zijn vooral specialist in het ziekenhuis of huisarts. ‘Vaak zijn ze niet genoeg bekend met het vak van een bedrijfsarts en wordt het dus ook weinig overgebracht op de studenten. Aan het eind van mijn studie had ik in ieder geval geen idee wat het werk van een bedrijfsarts echt inhoudt.’

Nieuwe inzichten                          

Het was tijdens zijn laatste coschap van de opleiding, dat Jilke gebeld werd door een kennis die zelf bedrijfsarts is. ‘Of ik eens wilde komen praten bij het Arbo Gezondheidscentrum.’ Dit vakgebied heeft hij niet eerder overwogen. Toch groeit zijn enthousiasme tijdens dit kennismakingsgesprek met elke minuut. Jilke krijgt meer inzicht in het werk van een bedrijfsarts en wat het werk inhoudt. Hij besluit het een kans te geven en gaat aan de slag als basisarts bij het Arbo Gezondheidscentrum. Dit bevalt zo goed, dat hij na een jaar van start gaat als arts in opleiding tot specialist arbeids- en bedrijfsgeneeskunde.

Van ziekte naar mogelijkheden                           

Inmiddels zit hij in het derde jaar van zijn opleiding tot bedrijfsarts en heeft hij geen moment spijt van zijn keuze. ‘Als bedrijfsarts ben je vaak op een intensieve manier betrokken in een heftige fase van iemands leven. Je kan je beperken tot adviseren over re-integratie, maar door een stap extra te zetten en te kijken wat iemand écht nodig heeft, maak je het werk zo veel leuker en interessanter.

In mijn opleiding leer ik om een ziekte om te zetten naar mogelijkheden. Het is dan niet meer zo belangrijk hoe bijvoorbeeld de ziekte van Crohn pathologisch werkt, maar wel hoe iemand functioneert met zo’n ziekte. Ook leer ik meer over wettelijke kaders en regelgeving en hoe je die in de praktijk kan gebruiken zodat werknemers en werkgevers krijgen wat ze nodig hebben.’

Preventie

Daarnaast is preventie een belangrijk onderdeel van het werk van een bedrijfsarts. ‘Je haakt niet alleen aan op het moment dat mensen ziek zijn geworden, maar leert wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat mensen niet op grote schaal uitvallen binnen een organisatie. Je leert epidemiologisch kijken en geeft medisch advies aan organisaties. Het was voor mij een fijne verrassing dat dit ook onderdeel van het werk is.’

De vloer op

Alle kennis die Jilke opdoet tijdens de opleiding, kan hij direct toepassen in de praktijk. Zoals laatst, bij een fabriek waar voedsel wordt verwerkt. ‘Voordat wij met ons team, een praktijkondersteuner, arbeidsdeskundige en casemanager, hier aan de slag gingen, was het ziekteverzuim 19%. Binnen een jaar hebben we dit weten terug te brengen naar 9%. Tijdens de gesprekken zag Jilke dat de werknemers gepassioneerd waren over hun werk, maar dat regelmaat en ritme cruciaal waren. ‘Iets waar de werkgever niet altijd in tegemoet kwam.’ Ook merkte Jilke tijdens een rondleiding op dat er veel lawaai was in de fabriek. ‘Met een paar korte interventies en adviezen boekten we veel medische winst. Zonder te snijden of pillen te geven, kun je ook mensen helpen.‘ Uiteindelijk laten Jilke en zijn collega’s tevreden werknemers én een tevreden werkgever achter.

Levensvreugde terugvinden               

‘Als bedrijfsarts gaat mijn aandacht verder dan alleen medische interventies en behandelingen; het draait om het totale welzijn van de persoon.’ Jilke legt uit dat in de bedrijfsgeneeskunde andere maatstaven gelden dan in het ziekenhuis. Levensgeluk, zingeving, dagelijkse routine en meedoen in de maatschappij spelen een centrale rol. ‘Het gaat niet alleen om het succesvol afronden van medische procedures zoals een operatie, maar vooral om het herstel van functionaliteit en levenskwaliteit.’

Een voorbeeld hiervan is de begeleiding van een vrouw die plotseling doof werd. ‘Zij kreeg mentale problemen omdat ze niet kon accepteren dat haar werk niet meer lukte. Uiteindelijk vond ze een nieuwe passende werkomgeving in de thuiszorg bij veelal ook dove ouderen en dit bracht haar levensvreugde terug. Het toonde mij de impact die mijn werk als (bijna) bedrijfsarts kan hebben.

Meer dan de ziekenhuis-bubbel

Als geneeskundestudenten breder willen kijken dan alleen geneeskunde, maar ook geïnteresseerd zijn in ondernemerschap en een praktische adviserende rol in een commerciële markt, moeten zij bedrijfsgeneeskunde zeker overwegen, vindt Jilke. ‘En daarnaast sta je als bedrijfsarts midden in de maatschappij. De ene dag spreek je een advocaat en dan weer een schoonmaker. Je ziet zo veel meer dan de bubbel van het ziekenhuis. Het is echt heel erg leuk werk.’

Elise Koopman is bedrijfsarts, medisch directeur en moeder van drie jonge kinderen. De flexibiliteit, de ontwikkelmogelijkheden en de ruimte om écht aandacht te geven aan mensen; dat maakt haar werk zo ontzettend leuk en uitdagend.

De tijd nemen

Als bedrijfsarts kan ze de tijd nemen voor mensen. Een verademing na haar werkervaring in het ziekenhuis, vertelt Elise. ‘Mijn coschap bedrijfsgeneeskunde is mijn grote geluk geweest, zeg ik wel eens. Omdat het als bedrijfsarts mogelijk is een allround arts te zijn; heel anders dan in een ziekenhuis waar je een diagnose stelt en een patiënt weer uit beeld verdwijnt. Of een huisarts die tien minuten per patiënt heeft.’

Werk-privé balans

Elise werkt zo’n 30 uur per week. Met haar man, die ook arts is, deelt ze de zorg voor hun drie jonge kinderen. ‘Als bedrijfsarts heb je veel flexibiliteit, die ruimte is heel fijn’. Wat haar verder zo aantrekt in het vak, zijn de ontwikkelmogelijkheden. ‘Je kunt je bijvoorbeeld specialiseren zich in een deelgebied van de sociale geneeskunde, zoals oncologie, toxicologie of onderzoek. Zelf hou ik me me naast mijn werkzaamheden bezig met beleid en bestuur, dat vind ik geweldig interessant.’

Elise is bedrijfsarts en medisch directeur bij LEV Arbo. Ze deelde haar ervaring eerder in een interview op deanderedokter.nl. Meer weten? Lees het hele interview op www.deanderedokter.nl/nieuws/elise-koopman

Op 8, 9 en 10 maart vindt het tweejaarlijkse Nationaal Coassistenten Congres (NCC) plaats en Bedrijfsarts Worden is erbij! Ambassadeur Mèdelyn Wennekers en haar collega Fleur van Gestel (beiden werkzaam bij Zorg van de Zaak) nemen je mee in de wondere wereld van bedrijfsgeneeskunde tijdens onze paralelle sessie én op de carrièrebeurs.

Paralelle sessie & stand
Als bedrijfsarts ben je geneeskundig specialist op het gebied van werk en gezondheid. Maar wat doet een bedrijfsarts eigenlijk? Hoe ziet een werkweek eruit? Waarom zou je wel of niet voor dit vak kiezen? Tijdens een interactieve sessie van aios bedrijfsgeneeskunde Mèdelyn en Fleur kruipen deelnemers in de huid van een bedrijfsarts. Aan de hand van een bijzondere casus, prikkelende stellingen en persoonlijke ervaringen van onze ambassadeurs. Op de carrièrebeurs kun je bij onze stand terecht voor meer informatie over de opleiding en het vak van de bedrijfsarts. Zien we jou daar?

Ambassadeur Mèdelyn

Mèdelyn werkte als arts-assistent dermatologie in het ziekenhuis toen haar nieuwsgierigheid naar de verhalen áchter de patiënt begon te groeien. ‘Om mensen verder te helpen, is meer nodig dan medische kennis over de aandoening of klacht.’ Ze besloot het over een andere boeg te gooien en inmiddels is ze in opleiding tot bedrijfsarts. Haar advies voor geneeskundestudenten en alle artsen die een andere richting overwegen? ‘Probeer uit te zoeken wat belangrijk voor jou is en laat los wat anderen daar eventueel van vinden. Meelopen en verhalen horen van anderen kan daarbij helpen.’

NCC
Het Nationaal Coassistenten Congres (NCC) staat bekend als het grootste landelijke evenement voor én door geneeskundestudenten. Dit driedaagse congres biedt eens per twee jaar honderden coassistenten en derdejaars geneeskundestudenten de kans om educatie en beroepsoriëntatie te combineren met netwerken en ontspanning.

• Meer informatie & tickets NCC
• Aanmelden paralelle sessie Bedrijfsarts Worden

In 2021 maakte Mustafa Dönmez de overstap van werken als internist naar het vak van bedrijfsarts. Als zoon van arbeidsmigranten is voor Mustafa daarmee de cirkel rond. ‘Als bedrijfsarts kan ik mij hardmaken voor de gezondheid van arbeidsmigranten.’

Mustafa: ‘Mijn ouders zijn arbeidsmigranten en werkten van 6 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds in een visfabriek. Het was zwaar werk. Tegenwoordig noemen we dat ‘3-D werk’: dirty, dangerous en demeaning. Voor mijn ouders gold dat niet; ze hadden werk en dus waren zij blij.’

De cirkel is rond
‘Het idee dat er zoiets als een bedrijfsarts bestaat, kunnen mijn ouders nog steeds niet geloven. Dat je bijvoorbeeld naar een spreekuur over arbeidsomstandigheden kunt gaan, is ondenkbaar. Nu ik zelf bedrijfsarts ben is voor mij de cirkel rond. Als bedrijfsarts kan ik mij onder andere hardmaken voor de gezondheid van de nieuwe arbeidsmigranten. Zo zoek ik de doelgroep actief op om ze te laten weten dat er een bedrijfsarts voor ze klaar staat als dit nodig is. Via social media, maar zeker ook op de werkplekken die ik bezoek.’

Brandweerman, vrachtwagenchauffeur of bedrijfsarts?
‘Als kind wilde ik brandweerman of vrachtwagenchauffeur worden. Het klinkt cliché maar uiteindelijk wilde ik toch vooral mensen helpen. Ik werd internist, maar was ook nieuwsgierig naar werken buiten het ziekenhuis. Van een uitzendbureau voor artsen kreeg ik de vraag “Heb je er ooit aan gedacht om bedrijfsarts te worden?” Dat had ik niet. Maar ik liet het wel bezinken en wilde het proberen. Ik besloot om mijzelf zes maanden de tijd te geven om het uit te proberen. Nu zijn we een paar jaar verder en ben ik niet alleen bedrijfsarts maar zelfs een actieve ambassadeur van het vak.’

Hoeksteen van de geneeskunde
‘Als bedrijfsarts kom je het hele leven tegen en zie je geneeskunde in de breedste zin. Je moet iemand in de ogen kijken en je afvragen: wat speelt hier? Als bedrijfsarts wil ik het hele verhaal begrijpen, naar de ‘hele mens kijken’. Dat is voor mij een belangrijke hoeksteen van de geneeskunde. Toch wordt er tijdens de opleiding geneeskunde heel weinig aandacht besteed aan het werk van een bedrijfsarts. Het is een onderbelicht en ondergewaardeerd vak. Het is veel breder dan de meeste mensen denken. Iemand met een gebroken been komt bij je, maar een twintiger met schizofrenie of iemand die ms heeft, komt ook bij mij terecht. Die veelzijdigheid spreekt me aan, het houdt me scherp.’

Probeer het uit!
‘Ik werk voor een Arbodienst die zich ontfermt over midden- en kleinbedrijven. Mijn werkweek is heel divers. Ik hou onder andere verzuimspreekuren, overleg met collega’s en ga op bezoek bij werkplekken waar ik overleg met werkgevers. Hier bespreek ik hoe het gaat met het verzuim binnen een bedrijf en hoe ze daarmee omgaan. Werken als bedrijfsarts heeft veel praktische voordelen: je kunt werken in de stad waar je woont, een auto leasen en op tijd thuis zijn. Maar wat voor mij het belangrijkste is: ik kom aan mijn trekken als dokter. Dat zorgt ervoor dat ik op de lange termijn happy ben. Mijn advies aan mensen die twijfelen of ze bedrijfsarts willen worden? Geef jezelf die zes maanden en probeer het uit!’

Mustafa is bedrijfsarts in opleiding en werkt bij ArboNed. Heb je vragen over het vak van bedrijfsarts of wil je een keer met Mustafa meelopen? Stuur Mustafa dan een mailtje: mustafa.donmez@arboned.nl

De arbeidsmarkt piept en kraakt. Ook in de geneeskundige zorg. Bestaande artsen gaan en masse met pensioen. En nieuwkomers opteren in toenemende mate voor werkweken van vier dagen. Dat is goed nieuws voor de artsen van nu en voor studenten geneeskunde. Er valt héél veel te kiezen. Die keuze valt steeds vaker uit voor bedrijfsgeneeskunde: de instroom aan bedrijfsartsen stijgt.

Jeroen Croes en Femke van Leeuwen ervaren de nieuwe aanwas aan den lijve. Jeroen is bedrijfsarts en opleider bij ArboConcern en ook universitair docent en onderwijscoördinator bij Amsterdam UMC-AMC/UvA. Femke van Leeuwen is praktijkopleider van bedrijfsartsen bij ArboNed. We vroegen hen waarom mensen kiezen voor de medische vervolgopleiding bedrijfsgeneeskunde. Zien ze hierin bepaalde patronen?

Waardering voor werkcultuur

Volgens Jeroen is er één belangrijk terugkerend element in de keuzes die (basis)artsen maken. ‘Wat ik geregeld hoor is dat mensen met name de werkcultuur in ons vakgebied waarderen. Een cultuur van respect voor elkaar, samen ergens voor staan. Niet louter productie draaien, maar samenwerken met verschillende partijen, met meerdere medische en paramedische disciplines. Samenwerken vanuit één doel – de gezondheid en inzetbaarheid van werkenden verbeteren en behouden – en daar ook echt tijd voor maken.’

Werk zelf vormgeven

Femke is ambassadeur van het eerste uur van de meerjarige campagne Bedrijfsarts worden. Het betere werk! Haar enthousiasme voor het vak is met de jaren alleen maar groter geworden. Als praktijkopleider van bedrijfsartsen ziet ze dit enthousiasme terug bij nieuwkomers in het vak. ‘Met name de tijd die je hebt voor de spreekuren en de ruimte die er hierbij is voor preventie en leefstijladviezen spreekt mensen aan. Dat geldt ook voor de mogelijkheid om de invulling van het werk zelf vorm te geven. Je kunt bij de klant op locatie werken of samen met je collega’s op kantoor werken. Bij ons werk hoort ook het adviseren op beleidsniveau om zo de gezondheid van een grotere groep mensen te helpen bevorderen. Ook kun je onderwijs verzorgen, onderzoek doen, zelfs promoveren. En als dat bij je past kun je ook nog als zelfstandige aan de slag. Voor elk wat wils.’

Gezonde medewerkers

Volgens Femke heeft het vak bedrijfsarts de toekomst. ‘Iedereen wil gezonde, duurzaam inzetbare medewerkers. Iedereen wil fit het werk kunnen blijven doen waar hij of zij voor gekozen heeft. Wij dragen daar direct aan bij. Dat is leuk en betekenisvol werk!’

Dinsdag 12 december zit ambassadeur en bedrijfsarts Madelijn de Kleine voor je klaar! Madelijn is een gedreven bedrijfsarts en ondernemer. Als oprichter van WIJZ-bedrijfsgeneeskunde en medeoprichter van Platform Gezond Werk, verbindt Madelijn haar passie voor mensgerichte gezondheidszorg met het ondernemerschap. ‘Mijn werk is uitdagend en afwisselend. En als bedrijfsarts heb ik de mogelijkheid om mensen echt te leren kennen.’

Ontdek hoe Madelijn in haar dagelijkse werk haar expertise inzet om mensen en organisaties gezond te houden. Schrijf je gratis in voor het online spreekuur.

Bedrijfsarts Worden verwelkomt twee nieuwe ambasadeurs: Saskia Scheffers (links op de foto), bedrijfsarts in opleiding bij HumanCapitalCare. En Naomi Louisse, bedrijfsarts in opleiding bij Arbo Unie.

Saskia Scheffers was 15 jaar werkzaam als huisarts toen ze merkte dat ze behoefte had aan manieren om het patiëntcontact te verdiepen. Tijdens een meeloopdag bij HumanCapitalCare ging er een wereld voor haar open: ‘Ik vind het echt mooi dat je niet alleen naar een ziekte kijkt, maar veel meer naar een persoon in een organisatie. Zo ontdekte ik dat werk enorm kan helpen om gezond te worden.’

Naomi Louisse was longarts in opleiding in het ziekenhuis, maar zat niet op haar plek. Ze wilde aan de slag buiten het ziekenhuis en liep mee met verschillende specialismen, waaronder bedrijfsgeneeskunde. Via bedrijfsartsworden.nl liep ze een dag mee bij de Arbo Unie. ‘Daar merkte ik dat leuk werk een positieve invloed heeft op je gezondheid. Van die relatie tussen werk en gezondheid was ik mij niet eerder bewust.’

Naomi neemt het stokje van haar collega Leonie Mooyman en Saskia neemt de ambassadeursrol over van Erik-Jan van Wijhe. Veel dank voor jullie inzet afgelopen jaren Leonie en Erik-Jan.